The 4 Types of Root Cause Analysis
Kök Neden Analizinin 3 Türü
Operasyonlardaki sorunları analiz etme ve çözme söz konusu olduğunda, daha iyi sonuçlara ulaşmanıza yardımcı olabilecek çeşitli güçlü mantıksal ve istatistiksel yaklaşımlar vardır.
Bu yöntemleri anlamak, sorun giderme etkinliğinizi ve karar verme doğruluğunuzu önemli ölçüde artırabilir.
Art Smalley’nin Dört Tür Sorun adlı kitabında listelediği üç temel türe göz atalım:
𝗠𝗮𝗻𝘁ı𝗸 𝗧𝗲𝗺𝗲𝗹𝗹𝗶 𝗔𝗻𝗮𝗹𝗶𝘇
1/1) Tümdengelim Mantığı:
Genel ilkelerden özel sonuçlara doğru ilerler
“Eğer-o zaman” mantığını kullanır
Yerleşik kurallara sahip net durumlar için en iyisidir
Örnek: Tüm hidrolik pompaların her 5000 saatte bir yağ değişimine ihtiyacı varsa ve bu bir hidrolik pompa ise, o zaman 5000 saatte bir yağ değişimine ihtiyacı vardır.
1/2) Tümevarım Mantığı:
Özel gözlemlerden genel sonuçlar çıkarır
Birden çok durum arasında örüntü tanıma
Eğilimleri belirlemek için kullanışlıdır, ancak sonuçlar garanti edilmez
Örnek: Birden çok durumda sıcaklık yükseldikten sonra arızaların meydana geldiğini gözlemlemek.
1/3) Kestirim Mantığı:
En basit ve en olası açıklamayı arar
Genellikle teşhis durumlarında kullanılır
Özellikle zamanın kısıtlı olduğu sorun giderme durumlarında kullanışlıdır
Örnek: Makine çalışmayı durduruyor ve bir taşlama sesi çıkarıyor – muhtemelen yatak arızası.
Yaygın araçlar:
5 Neden
Ishikawa Diyagramı
Hata Ağacı Analizi
𝗧𝗲𝗸 𝗦𝗲𝗳𝗲𝗿𝗱𝗲 𝗕𝗶𝗿 𝗗𝗲ğ𝗶ş𝗸𝗲𝗻 (𝗧𝗦𝗕𝗗):
Diğer faktörler sabit kalırken yalnızca bir faktörün değiştirildiği sistematik bir yöntem.
Net neden-sonuç ilişkileri
Anlaması ve uygulaması kolay
Basit sistemler için iyidir
Örnek: Basınç, hız ve diğer değişkenleri sabit tutarken farklı sıcaklıkları test etmek.
Yaygın araçlar:
Kontrol Grafikleri
Çalışma Grafikleri
𝗔𝘆𝗻ı 𝗔𝗻𝗱𝗮 𝗖̧𝗼𝗸𝗹𝘂 𝗗𝗲ğ𝗶ş𝗸𝗲𝗻 (𝗔𝗖̧𝗗):
İstatistiksel yöntemler kullanarak aynı anda birkaç değişkeni değiştirir
TSB’den daha verimli
Değişken etkileşimlerini belirleyebilir
Karmaşık sistemler için daha iyidir
Örnek: Deney Tasarımı (DOE) kullanarak sıcaklık, hız ve basıncı birlikte test etmek.
Yaygın yöntemler:
Deney Tasarımı (DOE)
Faktöriyel analiz
Taguchi yöntemleri
