Pareto İlkesi veya 80/20 kuralı, Yalın Üretim ve problem çözme için kullanılan önemli araçlardan biridir. Basit bir gerçeği ortaya koyar: Sonuçların çoğu, az miktardaki sebeplerden oluşur. Yani sebeplerin %20’si sonuçların %80’ine neden olur. Problemi çözmek kök nedenler araştırıldığında, birçok hata olmasına rağmen az miktardaki kök nedenin hataların büyük kısmını çözeceği görülür.
Bu grafikte görüldüğü gibi 5 farklı hata olmasına rağmen sadece tek siyah nokta problemi çözüldüğü zaman hataların %82’sinin çözüleceği görülmektedir.
Pareto İlkesinin tarihçesi:
Pateto ilkesi 1906 yılında İtalyan iktisatçı Vilfredo Pareto tarafından bulunmuştur. İtalyan nüfusunun %20’sinin toprakların %80’ine sahip olduğunu gözlemledi ve diğer ülkelere bakıldığında neredeyse aynı şeyin doğru olduğu görüldü. Pareto ilkesi şu anda çok faktörlü sonuçların ana faktörlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.
Pareto Etkili bir kalite aracı:
Pareto grafiği incelenirken şu iki hususa dikkat edilmelidir. Birincisi, ilk çubuklar genellikle en uzun olur ve en yaygın kusurları temsil ederler. Öte yandan kümülatif yüzde çizgisi, en büyük genel değişikliği elde etmek için hangi kusurlara öncelik verilmesi gerektiğini gösterir.
Kümülatif yüzde çizgisi, etkisi en büyük etkenden başlanarak azalan etkilerin yüzdelik değerlerinin toplanması ile bulunur. Pareto etkisi mevcutsa, kümülatif çizgi, düzleşmeden önce ilk birkaç kusur formu için keskin bir şekilde yükselir. “Hayati birkaç” değişkene odaklanmayı sağlayan bir yaklaşımdır. Kalite yönetimi alanında Pareto çizelgeleri, ekiplerin çabalarını en fazla etkiyi yaratabilecekleri yerde yoğunlaştırmalarına yardımcı olur.
Pareto haritası, büyük bir sorunu daha küçük parçalara bölerek çabalarımızın en fazla değişikliği nerede sağlayabileceğini gösterir. Pareto şemasının basitliği onu hem kalite yönetiminde hem de çok çeşitli senaryolara uygulanabilir kılar.
Pareto Grafiği oluşturma adımları
- Sorun tanımı için Ham Verileri toplayın
- Toplanan verileri sayın
- Yatay ve dikey eksenlere karar verin
- Kategori çubuklarını çizin
- Son olarak satırları ve kümülatif sayıları ekleyin.
Pareto İlkesinin Yalın Üretimde Uygulanışı:
Malzemeler ve kaynaklar kısıtlı olduğu gibi zamanda kısıtlıdır. Bu nedenle zamanımızı etkili kullanmak ve doğru probleme odaklanmak önemlidir. Problemi çözmek için öncelikle veri toplamak gerekir. Hangi hataya odaklanmak gerektiğini seçmek veya göstermek için Pareto grafiği çizilir. Örneğin farklı konularda şu yorumlar yapılabilir:
İsraf Azaltma: Proses israfının %80’i genellikle verimsizliklerin sadece %20’sinden kaynaklanır. Bunları bulun ve verimliliği önemli ölçüde artırabilirsiniz.
Kalite İyileştirme: Hataların %80’i tipik olarak sorunların %20’sinden kaynaklanır. Kök nedenleri düzeltin, kalite hızla yükselir.
Müşteri Etkisi: Gelirlerin %80’i genellikle müşterilerinizin %20’sinden gelir. En çok değeri sağlayan şeye odaklanın.
80/20 Kuralını Uygulamak:
Verileri Analiz Edin: En büyük etkilerin nerede olduğunu görselleştirmek için Pareto çizelgeleri gibi araçları kullanın.
Çabalarınızı Odaklayın: Önemsiz çok şeye değil, kritik olan birkaç şeye odaklanarak iyileştirmelere öncelik verin.
Etkiyi Ölçün: %20’yi ele aldıktan sonra, iyileştirme için yeni alanları ortaya çıkarmak için yeniden değerlendirin.
Pareto Grafiği Excel’de nasıl çizilir?
Hata ve hata adedi tablosu oluşturulduktan sonra üst kısımdaki Ekle menüsünden Histogam grafik altında Pareto seçilerek kümülatif yüzde gösterilecek şekilde Pareto grafiği oluşturulabilir.
Sizin %20’niz nedir?
Yalın üretimde öncelik çok şey yapmaktan ziyade doğru şeyleri yapmakla ilgilidir. Hayati öneme sahip birkaç şeye odaklanarak, zamandan tasarruf edebilir, maliyetleri düşürebilir ve gerçek sonuçlar elde edebilirsiniz.
